Ngành du lịch Việt còn gặp nhiều trở ngại

Sáng 15/11 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị phát triển du lịch Việt Nam nhanh, bền vững.

HIỆN DIỆN NHIỀU TRỞ NGẠI

Theo số liệu của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng chia sẻ tại hội nghị, trong 10 tháng đầu năm 2023, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt gần 10 triệu lượt (hơn 9,998 triệu lượt), tăng gấp 4,6 lần so với cùng kỳ năm trước, vượt chỉ tiêu kế hoạch cả năm, còn khách nội địa đạt 98,7 triệu lượt khách. Đáng chú ý, tổng thu từ khách du lịch đạt 582,6 nghìn tỷ đồng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, ngành du lịch Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam phục hồi tương đối chậm, chưa đáp ứng kỳ vọng.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đã chỉ ra một số nguyên nhân làm hạn chế sự phát triển của ngành du lịch. Cụ thể, một số thị trường trọng điểm truyền thống mở cửa từng bước, chưa lấy lại tốc độ tăng trưởng như trước đại dịch.

Công tác kết nối, khai thác các thị trường mới, thị trường tiềm năng còn chậm, gặp nhiều khó khăn. Xu hướng lựa chọn các điểm đến gần thay vì lựa chọn điểm đến có khoảng cách xa của một số thị trường trọng điểm của Việt Nam.

Cùng với đó là việc chậm kết nối, chậm khôi phục tần suất các đường bay quốc tế như trước dịch Covid – 19 cũng là ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành. Các yếu tố tác động khác như lạm phát, tỷ giá tăng, xung đột chính trị, hầu bao cho du lịch của du khách sụt giảm... đã ảnh hưởng lớn đến lượng khách quốc tế đến Việt Nam thời gian qua.

Bên cạnh đó, truyền thông chính sách, cập nhật, quảng bá thông tin về những quy định mới của du lịch Việt Nam còn hạn chế, thiếu kịp thời. Công tác quản lý điểm đến tại một số địa phương có biểu hiện thiếu quyết liệt, chưa kịp thời xử lý các vấn đề về ô nhiễm môi trường, rác thải, tình trạng "chặt, chém" du khách…làm ảnh hưởng đến hình ảnh, thương hiệu du lịch Việt Nam.

Trong thời gian tới, nhằm tranh thủ tốt các thời cơ, khắc phục các khó khăn, thách thức, tạo ra đột phá trong phục hồi và phát triển du lịch, ông Hùng đã đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy thị trường du lịch Việt.

Thứ nhất, tiếp tục tăng cường phối hợp liên ngành, nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách tạo thuận lợi hơn nữa cho việc phục hồi, phát triển du lịch. Nghiên cứu đề xuất miễn thị thực ngắn hạn cho khách du lịch từ một số thị trường tiềm năng, quy mô lớn như Trung Quốc, Ấn Độ… Đề xuất kéo dài thời gian nộp thuế VAT thêm 12 - 24 tháng, hoãn thời gian nộp tiền thuê đất.

Thứ hai, đẩy mạnh phối hợp liên vùng, liên địa phương, hình thành chuỗi giá trị, sản phẩm du lịch và xây dựng môi trường du lịch văn minh, an toàn, thân thiện. Phát huy vai trò của Hiệp hội du lịch các địa phương, thu hút sự tham gia của các doanh nghiệp. Tăng cường liên kết giữa ngành du lịch với các ngành, lĩnh vực khác trong chuỗi giá trị, hình thành các sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo như du lịch sinh thái, du lịch mạo hiểm, du lịch chữa bệnh, du lịch ẩm thực...

Thứ ba, tập trung triển khai quyết liệt các hoạt động xúc tiến du lịch, đẩy nhanh tốc độ phục hồi thị trường khách du lịch quốc tế. Tăng cường các hoạt động quảng bá xúc tiến trực tiếp tại các thị trường quốc tế trọng điểm, truyền thống và các thị trường mới, tiềm năng, gồm Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Tây Âu, Bắc Mỹ, Australia, Ấn Độ, Trung Đông...

Thứ tư, phát triển sản phẩm, dịch vụ du lịch có thương hiệu, giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh cao, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực du lịch. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ sinh thái du lịch thông minh, hỗ trợ công tác quản lý nhà nước, kinh doanh dịch vụ du lịch, nâng cao trải nghiệm du khách.

Thứ năm, thúc đẩy liên kết hợp tác giữa các doanh nghiệp du lịch, tạo môi trường kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh, chuyên nghiệp, nâng cao chất lượng dịch vụ trong chuỗi giá trị sản phẩm du lịch

CẦN CHẤN CHỈNH HOẠT ĐỘNG DU LỊCH

Đánh giá về ngành, nên nhìn nhận từ nhiều phía, thời gian vừa qua, Chính phủ đã tập trung hỗ trợ nhiều cho du lịch, có những chính sách như mở cửa sớm, đặc biệt triển khai Nghị quyết 82 vừa ra, đưa ra kế hoạch hành động rất chi tiết, đầy đủ để khôi phục và phát triển nhanh du lịch.

Quốc hội cũng thông qua Luật Xuất nhập cảnh mới tạo điều kiện thuận lợi rất lớn cho khách du lịch vào Việt Nam. Như thế, Chính phủ đã cố gắng hết sức và điều chúng tôi quan tâm là bản thân người làm du lịch phải tích cực nhất có thể để đáp ứng được mong muốn của Chính phủ.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, về vĩ mô thì việc liên kết, kết nối giữa các vùng miền, các ngành, các doanh nghiệp đều không được tốt. Việc không triển khai khuyến mại kích cầu, giá tăng cao quá, không xây dựng được sản phẩm có tính cạnh tranh khiến khách Việt Nam đi du lịch nước ngoài nhiều hơn trong nước. Ông Bình cho rằng, cần phải chấn chỉnh lại tình trạng này.

Không những thế, nhân lực của thị trường thì thiếu trầm trọng, hiện nay ngành du lịch mới chỉ thu hút được khoảng 60% lao động. Nhiều lao động có nghiệp vụ cao đã chuyển sang ngành khác. Nhiều doanh nghiệp du lịch, đặc biệt là các cơ sở lưu trú phải sử dụng cả lao động chưa qua đào tạo để phục vụ khách.

Việc đầu tư nghiên cứu, xây dựng các sản phẩm du lịch mới còn quá ít. Hiện nay phải đầu tư cho du lịch văn hóa, du lịch thể thao, du lịch ẩm thực, du lịch MICE, du lịch nông thôn. Cái này chưa phát triển thành chính sách cụ thể thành ra những sản phẩm này chưa được đầu tư.

Từ những phân tích trên, theo nghiên cứu của Hiệp hội, ông Vũ Thế Bình đã đưa ra một số đề xuất, giải pháp để ngành du lịch sớm lấy lại được sức mạnh, xứng đáng trở thành ngành kinh tế trọng điểm.

Theo đó, vị Chủ tịch đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành tập trung thực hiện một số chính sách đã ban hành như Nghị quyết 08 của Bộ Chính trị, đặc biệt là điều chỉnh giá điện của các cơ sở lưu trú du lịch.

Đề nghị điều chỉnh thời hạn triển khai một số chính sách trong thời gian Covid -c19 như Nghị định số 94/2021 của Chính phủ về mức ký quỹ kinh doanh dịch vụ lữ hành, vấn đề phí thẩm định giấy phép lữ hành, vấn đề giấy phép… những gì chúng ta đã quy định, chúng tôi đề nghị Chính phủ cho phép kéo dài thời hạn thực hiện sang hết năm 2023.

Về huy động các nguồn lực để triển khai nhanh các công việc, mấu chốt là vấn đề nguồn lực. Các doanh nghiệp của chúng ta chủ yếu là doanh nghiệp vừa và nhỏ, nguồn lực quá yếu, cần cho phép các doanh nghiệp được tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi từ phía Nhà nước.

Còn cơ cấu lại thị trường quốc tế, đẩy mạnh xúc tiến du lịch, ông Bình đề nghị đổi mới hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch để đẩy mạnh những hoạt động mà hiệp hội vừa đề xuất.

Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch

Bên cạnh đó, nên chuyển hướng du lịch sang du lịch xanh để phát triển bền vững, trong đó cốt lõi là bảo vệ môi trường và chuyển các dịch vụ du lịch sang dịch vụ du lịch xanh, lưu ý vấn đề rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa.

Đẩy mạnh các sản phẩm du lịch mới, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực du lịch. Chính phủ đã đưa ra các chính sách đào tạo nhưng thực ra rất khó đến với doanh nghiệp. Chúng tôi đề nghị để hỗ trợ cho du lịch, tốt nhất là ban hành chính sách cụ thể như có thể cho mỗi doanh nghiệp 10 - 15 người, trong thời gian ngắn có thể tạo nguồn lực để triển khai.

“Với sự chỉ đạo, kiểm tra, hỗ trợ mạnh mẽ, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc mạnh mẽ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đặc biệt là sự triển khai tích cực, nghiêm túc của các tỉnh, thành phố trên cả nước, sự cố gắng của các doanh nghiệp du lịch, du lịch Việt Nam chắc chắn sẽ đạt được kết quả tốt đẹp hơn trong năm 2024, để du lịch thực sự là nền kinh tế mũi nhọn”, ông Bình nhấn mạnh.