Tờ Bloomberg đưa tin, một trong những loại kim cương thô phổ biến nhất thế giới đã rơi vào tình trạng giảm giá tự do khi ngày càng nhiều người Mỹ chọn nhẫn đính hôn làm từ kim cương nhân tạo trong phòng thí nghiệm.

THẤT SỦNG

Nhu cầu kim cương nói chung đã suy yếu sau đại dịch, khi người tiêu dùng lại vung tiền cho du lịch và trải nghiệm, trong khi những cơn gió ngược kinh tế cũng ảnh hưởng đến chi tiêu xa xỉ. Tuy nhiên, các loại kim cương dùng làm nhẫn cầu hôn 1 hoặc 2 carat rẻ hơn phổ biến ở Mỹ đã có mức giá giảm mạnh hơn nhiều so với phần còn lại của thị trường.

Theo những chuyên gia trong ngành, lý do là do nhu cầu với kim cương nhân tạo trong phòng thí nghiệm tăng cao. Ngành công nghiệp kim cương tổng hợp đã đặc biệt chú ý đến danh mục này, nơi người tiêu dùng đặc biệt nhạy cảm về giá và những nỗ lực hiện đang được đền đáp ở quốc gia mua kim cương lớn nhất thế giới.

Sự thay đổi này không có nghĩa là nhẫn đính hôn sắp giảm giá sâu - tác động chỉ giới hạn ở thị trường kim cương thô. Tuy nhiên, quy mô và tốc độ sụt giảm giá của một trong những sản phẩm quan trọng nhất của ngành kim cương đã khiến thị trường quay cuồng.

Hiện câu hỏi đặt ra là liệu nhu cầu giảm mạnh về kim cương tự nhiên trong danh mục này có phải là một sự thay đổi vĩnh viễn hay không, và - quan trọng nhất - liệu sự xâm nhập của các loại đá quý được nuôi trong phòng thí nghiệm cuối cùng có lan sang những viên kim cương đắt tiền hơn thường được người châu Á chi phối hay không.

Công ty đứng đầu ngành là De Beers thì khẳng định xu hướng giảm giá hiện tại là nhu cầu giảm sút tự nhiên, sau khi người tiêu dùng bị mắc kẹt tại nhà do dịch Covid-19 khiến giá tăng vọt, trong đó nhẫn đính hôn rẻ hơn đặc biệt dễ bị ảnh hưởng. Công ty thừa nhận rằng đã có một số sự thâm nhập vào danh mục đá tổng hợp, nhưng không coi đó là một sự thay đổi cấu trúc.

“Chúng ta không thể phủ nhận rằng thị trường có một chút biến động, nhưng vấn đề thực sự ở đây nằm ở kinh tế vĩ mô nhiều hơn”, người đứng đầu mảng kinh doanh kim cương của De Beers, ông Paul Rowley nói với Bloomberg.

Kim cương được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm vốn là những viên đá giống hệt nhau về mặt vật lý có thể được tạo ra trong vài tuần trong buồng vi sóng - từ lâu đã được coi là mối đe dọa hiện hữu đối với ngành khai thác mỏ tự nhiên. Những người đề xướng cho biết họ có thể đưa ra một giải pháp thay thế rẻ hơn mà không gây nhiều ảnh hưởng đến môi trường hoặc xã hội - nhược điểm vốn gắn liền với kim cương khai thác.

Nhiều người ủng hộ kim cương nhân tạo cho rằng sản phẩm này có thể thay thế kim cương tự nhiên với giá rẻ hơn, giảm ô nhiễm môi trường với nạn khai thác bừa bãi cũng như những phần đen tối, khai thác lậu tại Châu Phi của các tập đoàn lớn.

Tuy nhiên trong 10 năm qua, kim cương nhân tạo mới chỉ thâm nhập được phân khúc giá rẻ mà chưa tạo được sự đột biến khi người tiêu dùng vẫn chuộng hàng tự nhiên hơn.

De Beers đã phản ứng trước nhu cầu suy yếu bằng cách giảm mạnh giá cho danh mục được gọi là “đồ trang sức chọn lọc” - những viên kim cương thô từ 2 đến 4 carat có thể cắt thành những viên đá có kích thước bằng một nửa khi đánh bóng, tạo ra những viên kim cương trung tâm cho nhẫn cô dâu có kích thước cao, chất lượng, nhưng không hoàn hảo.

Theo những người quen thuộc với vấn đề này, De Beers đã giảm hơn 40% giá mặt hàng này trong năm qua, trong đó có một lần giảm hơn 15% vào tháng 7.

Công ty độc quyền thị trường một thời vẫn nắm giữ quyền lực đáng kể trên thị trường kim cương thô, bán đá quý của mình thông qua 10 đợt bán hàng mỗi năm, trong đó người mua - thường phải đơn phương chấp nhận giá và số lượng được đưa ra.

Các nhà giao dịch cho biết, De Beers thường dự trữ những đợt cắt giảm mạnh mẽ như là biện pháp cuối cùng và quy mô đợt giảm giá gần đây đối với một sản phẩm tiêu chuẩn là chưa từng có ngoại trừ vụ sụp đổ bong bóng đầu cơ.

Vào tháng 6/2022, De Beers đã tính phí khoảng 1.400 USD/carat cho một số viên kim cương có thể chế tạo được. Đến tháng 7 năm nay, mức giá đó đã giảm xuống còn khoảng 850 USD/carat. Và có thể còn nhiều room để giảm hơn nữa: Kim cương vẫn đắt hơn 10% so với thị trường “thứ cấp”, nơi các thương nhân và nhà sản xuất bán lẫn nhau.

De Beers từ chối bình luận về giá kim cương của mình.

SỰ PHÂN BIỆT

Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất về sức hút của kim cương nhân tạo trong phòng thí nghiệm là thị phần xuất khẩu kim cương từ Ấn Độ, nơi khoảng 90% nguồn cung toàn cầu được cắt và đánh bóng. Phòng thí nghiệm phát triển chiếm khoảng 9% kim cương xuất khẩu từ nước này trong tháng 6, so với khoảng 1% cách đây 5 năm. Theo Liberum Capital Markets, với mức chiết khấu cao mà họ bán, điều đó có nghĩa là khoảng 25% đến 35% khối lượng hiện được nuôi trồng trong phòng thí nghiệm.

Tác động đến De Beers rất rõ ràng. Lợi nhuận nửa đầu năm của đơn vị Anglo American Plc đã giảm hơn 60% xuống chỉ còn 347 triệu USD, với giá bán trung bình giảm từ 213 USD/carat xuống còn 163 USD/carat. Đợt giảm giá tháng 8 là đợt giảm giá nhỏ nhất trong năm cho đến nay.

De Beers đã đáp lại bằng cách cho người mua thêm sự linh hoạt. Theo những người quen thuộc với vấn đề thì De Beers cho phép họ trì hoãn việc mua theo hợp đồng trong thời gian còn lại của năm lên tới 50% số viên kim cương lớn hơn 1 carat.

Dù kim cương được nuôi trong phòng thí nghiệm hiện đang làm giảm nhu cầu về đá tự nhiên thì ngành công nghiệp mới nổi cũng đang gặp khó khăn. Giá kim cương tổng hợp thậm chí còn giảm mạnh hơn giá đá tự nhiên đang được bán với mức chiết khấu lớn hơn bao giờ hết.

Khoảng 5 năm trước, đá quý được trồng trong phòng thí nghiệm được bán với mức chiết khấu khoảng 20% so với kim cương tự nhiên, nhưng hiện tại con số này đã tăng lên khoảng 80% khi các nhà bán lẻ đẩy giá ngày càng thấp hơn và chi phí sản xuất chúng giảm xuống. Giá đá đánh bóng trên thị trường bán buôn đã giảm hơn một nửa chỉ trong năm nay.

De Beers bắt đầu bán những viên kim cương được nuôi trồng trong phòng thí nghiệm của riêng mình vào năm 2018 với mức chiết khấu cao so với giá hiện tại, nhằm cố gắng phân biệt giữa hai loại. Rowley cho biết, công ty dự đoán giá sản phẩm được nuôi trong phòng thí nghiệm sẽ tiếp tục giảm, điều mà họ coi là một cơn sóng thần về nguồn cung dồi dào hơn đang tràn vào thị trường. Ông nói, điều đó sẽ tạo ra sự chênh lệch lớn hơn về giá giữa kim cương tự nhiên và kim cương được trồng trong phòng thí nghiệm, giúp phân biệt hai sản phẩm.

Rowley cho biết: “Với sự gia tăng nguồn cung, chúng ta sẽ chứng kiến giá kim cương nhân tạo sẽ giảm xuống mức bình thường và đạt đến mức mà về lâu dài, thậm chí quá rẻ. Cuối cùng thì chúng là những sản phẩm khác nhau và sự hiếm có và hữu hạn của kim cương tự nhiên lại là một vấn đề khác”.