Theo một phân tích của Nikkei, gần 40% các nhà cung cấp nguyên liệu cho pin xe điện của Tesla là các công ty Trung Quốc. Điều này cho thấy rõ Trung Quốc dường như đang chiếm thế thượng phong trên thị trường toàn cầu về vật liệu quan trọng để sản xuất xe điện.

Những kết quả dựa trên phân tích chuỗi cung ứng của nhà sản xuất xe điện Mỹ này rất có ý nghĩa khi các quốc gia đang thắt chặt các quy định và tăng cường đầu tư để đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu quan trọng cho an ninh kinh tế.

KHÓ THOÁT TRUNG QUỐC

Nếu không bao gồm các nhà máy luyện kim, thế giới chỉ có 42 công ty có thể tham gia vào công đoạn "luyện kim màu". Trung Quốc chiếm 40% trong số đó. Về cung cấp "hóa học vô cơ", các công ty Trung Quốc cũng chiếm thị phần cao nhất, ở mức 33% trong số 102 nhà cung cấp. Những con số này cho thấy sự phụ thuộc lớn của Tesla vào đối tác Trung Quốc.

Bên cạnh đó, sự phụ thuộc của Tesla vào các nhà cung cấp đã được đánh giá bằng cách sử dụng chỉ số "điểm chokepoint" của Fronteo - chỉ số đo lường mức độ phụ thuộc của nhà sản xuất sản phẩm cuối cùng vào một nhà cung cấp công cụ trên thang điểm 10, trong đó 10 đại diện cho sự phụ thuộc nặng nề nhất.

Theo đó, công ty Trung Quốc được coi là nhà cung cấp quan trọg cho Tesla bao gồm Ganfeng Lithium, nhà sản xuất chính các sản phẩm lithium, với điểm chokepoint là 6,8. Novoray, nhà sản xuất chính các hợp chất vô cơ, đạt 7,1 điểm, trong khi Zhejiang Huayou Cobalt, công ty sản xuất nguyên liệu coban, được đánh giá ở mức 5,7.

Một phân tích về cổ đông của các công ty này cho thấy Novoray và Huayou Cobalt chịu ảnh hưởng của chính phủ Trung Quốc, chính phủ gián tiếp sở hữu lần lượt là 9% và 12% cổ phần của họ.

Các công ty Mỹ chiếm 22% tổng số nhà cung cấp cho Tesla, trong khi các công ty Trung Quốc chiếm 17%. Tỷ lệ các nhà cung cấp Trung Quốc của Tesla cao hơn 4 điểm so với tỷ lệ phần trăm của General Motors.

Nhưng sự phụ thuộc về nguồn cung ứng pin xe điện từ Trung Quốc cũng đặt ra nhiều rủi ro cho Tesla. Bởi theo Mari Yamamoto, giám đốc Fronteo, rủi ro đáng lo ngại nhất đối với Tesla là sự cố phá vỡ chuỗi cung ứng khi Mỹ và Trung Quốc tranh giành quyền bá chủ toàn cầu có thể khiến nhà sản xuất ô tô Mỹ khó mua pin. Nhà sản xuất xe điện phải đối mặt với nguy cơ gián đoạn sản xuất nếu nhà cung cấp hàng đầu về thành phần chính liên tục chuyển sản phẩm cho nhà sản xuất.

Trước đó, do lo ngại về việc Tesla khó có thể cân bằng giữa việc nhận hỗ trợ từ Chính phủ Mỹ và hoạt động tại Trung Quốc, Chủ tịch Ủy ban Đặc biệt Hạ viện Mỹ về Trung Quốc Mike Gallagher cho hay: “Tôi rất quan ngại về vấn đề này. Tesla dường như hoàn toàn phụ thuộc vào một mặt là những ưu đãi hào phóng Chính phủ liên bang Mỹ thông qua giảm thuế, mặt khác là việc tiếp cận thị trường Trung Quốc”.

TESLA BUỘC PHẢI TÌM HƯỚNG ĐI MỚI

Tiến xa hơn mục tiêu phát triển các công nghệ sạch và bền vững, Tesla đang hướng tới một chiến lược mới nhằm giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng pin từ Trung Quốc. Với mục tiêu giữ vững độc lập và tăng tính bền vững trong việc sản xuất pin xe điện, hãng đã nỗ lực định hướng nguồn cung cấp nguyên liệu từ nhiều nguồn khác nhau.

Một trong những hướng đi quan trọng là tìm kiếm các nguồn cung cấp pin và nguyên liệu từ các quốc gia khác, như Australia, Canada và Chile, những quốc gia có nguồn tài nguyên quan trọng cho ngành công nghiệp pin.

Do đó, đầu tháng 5/2023, tại lễ khởi động nhà máy lọc lithium ở Texas, Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk cho biết, điểm then chốt cơ bản trong sự phát triển của nó xe điện là sự sẵn có của pin cấp lithium. Cơ sở trị giá 375 triệu USD được thiết kế để sản xuất đủ pin cho khoảng 1 triệu xe điện vào năm 2025.

Chile có trữ lượng lithium lớn nhất thế giới, chiếm 36% tổng số, báo cáo của Cơ quan khảo sát địa chất Mỹ và Cơ quan năng lượng quốc tế. Chile và Úc kết hợp sử dụng 80% sản lượng toàn cầu về kim loại thiết yếu trong pin EV. Nhưng Trung Quốc là nhà tinh chế kim loại lớn nhất, với 60% hoạt động tinh chế lithium diễn ra trong nước.

Tesla đã làm việc để tăng cường khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng lithium của mình. Công ty mua lithium từ các nhà cung cấp như Albemarle và Livent của Mỹ.

Các nhà sản xuất ô tô Mỹ đã ký một thỏa thuận cung cấp pin lithium trong 5 năm với Liontown Resources của Úc vào năm 2022. Các thỏa thuận này sẽ cho phép Tesla mua hơn 95% lithium hydroxit, một thành phần chính được sử dụng để sản xuất pin EV, thông qua các hợp đồng trực tiếp. Công ty cũng đã bắt đầu xây dựng một cơ sở tinh chế lithium, bước vào lĩnh vực kinh doanh do Trung Quốc thống trị.

Để đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu đủ lớn và đa dạng, Tesla đã tham gia vào các hợp tác đối tác với các nhà sản xuất khác và thậm chí thúc đẩy sự phát triển các dự án khai thác tài nguyên tại các quốc gia này. Điều này không chỉ giúp hãng đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu ổn định mà còn giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững trong các khu vực có tài nguyên quan trọng.

Ngoài ra, Tesla cũng đang tập trung vào nâng cao năng lực sản xuất trong ngành công nghiệp pin. Hãng đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ sản xuất pin mới, giúp tăng hiệu suất và giảm chi phí sản xuất. Việc nâng cao khả năng sản xuất pin tại các nhà máy của mình sẽ giúp Tesla kiểm soát tốt hơn quy trình sản xuất và đảm bảo nguồn cung cấp ổn định, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp ngoại.

Trong tương lai, sự đa dạng hóa nguồn cung cấp và nâng cao khả năng sản xuất pin sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp Tesla không phụ thuộc quá mức vào chuỗi cung ứng pin từ Trung Quốc. Đồng thời, sự thay đổi tích cực trên sẽ góp phần vào mục tiêu bền vững và phát triển của ngành công nghiệp xe điện toàn cầu