Thu hồi sản phẩm dành cho trẻ em
Theo CNN, FDA ngày 8/11 đã cảnh báo về 7 ca bệnh nhi sau khi sử dụng thường xuyên các món rau củ nghiền nghi nhiễm chì. Trước đó, vào cuối tháng 10, cơ quan này vừa cảnh báo các bậc cha mẹ và người chăm sóc trẻ không nên mua những túi trái cây xay nhuyễn nằm trong các loại thức ăn dặm chế biến sẵn dùng cho trẻ nhỏ, vì nghi ngờ thực phẩm có thể chứa hàm lượng chì cao gây nguy hiểm.
Bên cạnh cảnh báo các nhãn hiệu thu hồi thực phẩm có nguy cơ, các quan chức FDA còn cho biết, những trẻ em đã ăn túi trái cây nghiền nhuyễn của nhãn hiệu WanaBana nên được kiểm tra khả năng nhiễm độc chì. Cơ quan y tế đã xác nhận 4 trẻ em ở bang Bắc Carolina được phát hiện có hàm lượng chì cao trong máu liên quan đến các sản phẩm xay nhuyễn. Kết luận được đưa ra sau khi FDA phân tích nhiều lô sản phẩm phát hiện nồng độ chì “cực cao” và xác nhận có thể dẫn đến nhiễm độc cấp tính. Hãng WanaBana, có trụ sở tại bang Florida, ngay sau đó đã phải thu hồi toàn bộ số lô hàng đang lưu hành của các sản phẩm đồ ăn nghiền trên toàn quốc.
Sau thông báo của FDA hôm 8/11 vừa qua, danh sách các công ty Mỹ phải thu hồi sản phẩm trái cây nghiền đang kéo dài thêm. Hai công ty mới là Schnucks Markets và Weis Markets đã thông báo thu hồi một số sản phẩm xay nhuyễn. Việc thu hồi thực phẩm cũng phải áp dụng với tất cả các nhà bán lẻ đang có sản phẩm trên kệ hàng, bao gồm Amazon, Dollar Tree... Đồng thời, giới chức đã quyết định mở rộng cuộc điều tra về nguy cơ ô nhiễm chì trong thực phẩm.
Viện Nhi khoa Mỹ cho biết, chì có thể xâm nhập vào các sản phẩm thực phẩm thông qua đất, không khí, nước và quá trình sản xuất công nghiệp. Nhiễm độc chì có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Chì có thể gây tổn thương não và hệ thần kinh, cũng như làm chậm sự tăng trưởng và phát triển. Năm ngoái, Mỹ cũng vừa thu hồi hơn 10.000 bình sữa do công ty Green Sprouts sản xuất vì lo ngại mối hàn ở đế các sản phẩm này có thể khiến trẻ em bị ngộ độc chì. Trong những năm gần đây, đã có nhiều đợt thu hồi các sản phẩm dành cho trẻ em tại Mỹ, bao gồm đồ chơi, bình sữa và đến nay là thức ăn, do nhà chức trách lo ngại tình trạng phơi nhiễm chì ngày càng tăng trong sản phẩm dành cho trẻ em.
Mối quan tâm của phụ huynh
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, phơi nhiễm chì xảy ra khi trẻ tiếp xúc với chì bằng cách chạm, nuốt hoặc hít phải chì hoặc bụi chì. Việc tiếp xúc với chì có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ và gây ra những tác dụng phụ đã được ghi nhận rõ ràng như tổn thương não và hệ thần kinh, tăng trưởng và phát triển chậm lại, vấn đề học tập và hành vi, vấn đề về thính giác và lời nói. CDC cho biết, các báo cáo cho thấy, bằng chứng việc tiếp xúc với chì ở trẻ em có thể gây ra tác hại lâu dài như IQ thấp hơn, giảm khả năng chú ý, kết quả học tập kém ở trường.
Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo tiếp xúc với chì ở trẻ em thường khó nhận thấy. Hầu hết trẻ em không có triệu chứng rõ ràng ngay lập tức. Nếu có nghi ngờ rằng, trẻ có thể đã tiếp xúc với chì, cha mẹ nên hỏi ý kiến tư vấn y khoa về việc xét nghiệm chì trong máu. CDC cảnh báo: “Những ảnh hưởng do tiếp xúc với chì có hại hơn đối với trẻ em dưới 6 tuổi vì hệ miễn dịch kém, sức đề kháng yếu nên rất dễ bị nhiễm độc. Trẻ nhỏ cũng có xu hướng cho tay hoặc các đồ vật khác có thể chứa bụi chì vào miệng nên dễ bị nhiễm hơn trẻ lớn”. Trẻ em có mức độ hấp thụ chì nhanh và cao gấp 5 lần người lớn, cơ quan này kết luận.
Chị Katherine Suzy là một phụ huynh có con nhỏ đang độ tuổi ăn dặm tỏ ra vô cùng lo lắng trước các cảnh báo nhiễm chì trong sản phẩm của trẻ em. “Chúng tôi thường xuyên sử dụng các túi hoa quả và thực phẩm nghiền sẵn vì không có đủ thời gian để nấu tất cả bữa ăn trong ngày cho con. Vụ việc thu hồi làm tôi rất lo ngại và bây giờ còn không biết mua loại thực phẩm nào cho con bé”, Katherine giải thích với phóng viên của CNN sau khi nhận được thông tin.
Các bác sĩ của CDC lý giải, sau khi tiếp xúc, chì nhanh chóng đi vào máu và có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ. Khi trẻ nuốt phải chì, nồng độ chì trong máu sẽ tăng lên. Khi trẻ ngừng tiếp xúc với chì, lượng chì trong máu sẽ giảm dần và cơ thể trẻ có thể thải ra một phần chì qua nước tiểu, mồ hôi và phân. Chì cũng được lưu trữ trong xương nhưng có thể phải mất hàng chục năm lượng chì tích trữ trong xương mới giảm đi. Ngay cả nồng độ chì trong máu thấp cũng đã được chứng minh là có ảnh hưởng tiêu cực đến trí thông minh, khả năng chú ý và thành tích học tập của trẻ.
Một số thực phẩm nghi nhiễm chì. Ảnh: CNN
Các trường hợp phơi nhiễm chì khác
Cơ quan quản lý về dịch bệnh Mỹ đã nhiều lần đưa ra cảnh báo về những loại đồ chơi, mầu vẽ, sơn mầu… dùng trong đồ chơi và các dụng cụ học tập, giải trí của trẻ em có chứa hàm lượng chì độc hại vượt mức cho phép. Các chuyên gia cho biết, một số phụ gia thường dùng trong mầu nước như propylene glycol và các glycol ethers có khả năng gây dị ứng hoặc hen suyễn.
Chì có trong các vật liệu xây dựng cũ từ cách đây khoảng vài thập kỷ, cũng là một vấn nạn lớn. Gần đây, giới chức thành phố Sacramento, bang California đang xử lý tình trạng nhiều trẻ em bị ngộ độc chì từ bụi bẩn và sơn trong các ngôi nhà cũ xây lâu năm. Tổng cộng, thành phố này đã phát hiện 667 trẻ em dưới 6 tuổi có nồng độ chì tăng cao, với nguyên nhân chính là do sơn và bụi chì từ các vật liệu xây nhà trước đây nay đã bị cấm.
Khi Morgan Brown mua căn nhà đầu tiên của mình ở Sacramento, cô chưa bao giờ nghĩ đến việc kiểm tra nồng độ chì. “Tuy nhiên vì đang mang thai và có con nhỏ trong nhà nên tôi đã quyết định kiểm tra. Họ đã lấy mẫu bụi và sơn chung quanh nhà để kiểm tra. Nhưng đáng ngạc nhiên là chì được tìm thấy trong đất và khu nhà bếp”, Brown cho biết.
Ông Michael Taylor từ Cơ quan Tái phát triển và Nhà ở Sacramento (SHRA) cho biết, để ngăn chặn và giảm thiểu tác hại của ngộ độc chì, cơ quan này đã tiến hành các gói hỗ trợ kinh phí cho những gia đình có thu nhập thấp hoặc hoàn cảnh khó khăn, để kiểm tra và làm sạch loại bỏ chì khỏi những khu vực sinh hoạt có nguy cơ tiếp xúc cao.
Ngoài những trường hợp trên, các nguồn tiếp xúc với chì khác ở trẻ em còn bao gồm chì trong nước như từ việc sử dụng ống dẫn nước có chì; chì từ ngành công nghiệp đang hoạt động như khai thác và tái chế pin; sơn và bột mầu có chì; xăng pha chì mặc dù đã giảm đáng kể trong những thập kỷ gần đây nhưng trước đó là một nguồn lây nhiễm chính; hàn chì trong thực phẩm đóng hộp; chì có trong gia vị, mỹ phẩm, thuốc bổ, đồ chơi và các sản phẩm tiêu dùng khác. Hoặc cha mẹ làm việc liên quan môi trường có chì thường mang bụi bẩn về nhà trên quần áo, tóc, tay và giày, điều này cũng vô tình khiến con cái họ bị nhiễm độc tố.
Hà Dung