Ông Keir Starmer, lãnh đạo Công đảng Anh, đã chính thức trở thành Thủ tướng mới của nước này. Trước đó, ông Keir Starmer đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra ngày 5/7 vừa qua tại Anh. Công đảng của ông thắng áp đảo trước đảng Bảo thủ cầm quyền, giành tới 412 ghế trong tổng số 650 ghế tại Hạ viện, tăng 210 ghế so cuộc bầu cử năm 2019.
Theo Reuters, kết quả cuối cùng của cuộc tổng tuyển cử cho thấy, đảng Bảo thủ của Thủ tướng Rishi Sunak hứng chịu thất bại lớn nhất trong lịch sử hiện đại khi chỉ giành được 121 ghế tại Hạ viện. Số ghế thấp nhất đảng này giành được tại một cuộc tổng tuyển cử là 156 ghế vào năm 1906.
Đảng Dân chủ tự do trung dung giành kết quả ấn tượng với 71 ghế, tăng 63 ghế so cuộc tổng tuyển cử trước. Đảng Xanh và đảng Cải cách Vương quốc Anh đều giành được 4 ghế, trong đó lãnh đạo đảng Cải cách Vương quốc Anh Nigel Farage lần đầu trở thành nghị sĩ sau 8 lần tranh cử. Đảng Dân tộc Scotland (SNP) chỉ giành được 9 ghế, giảm 38 ghế.
Kết quả cuộc tổng tuyển cử phản ánh mong muốn thay đổi của cử tri Anh sau 14 năm cầm quyền của đảng Bảo thủ với 5 đời thủ tướng khi đất nước trải qua thời kỳ "thắt lưng buộc bụng", tác động tiêu cực của Brexit, dịch Covid-19, cú sốc giá năng lượng và cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt. Cuộc bầu cử cũng có tỷ lệ cử tri đi bầu thấp nhất kể từ năm 1923, với gần 60%.
Phát biểu ý kiến sau chiến thắng lịch sử, ông Keir Starmer khẳng định, chính phủ của Công đảng ngay lập tức sẽ thực hiện thay đổi như cam kết. Sau khi diện kiến Vua Charles III và được đề nghị thành lập chính phủ mới, tân Thủ tướng Anh Keir Starmer đã bổ nhiệm nội các mới với 27 thành viên, trong đó có nhiều kỷ lục được ghi nhận. Chính phủ mới của nước này gồm con số kỷ lục 11 thành viên nữ. Bà Rachel Reeves trở thành nữ Bộ trưởng Tài chính đầu tiên trong lịch sử nước Anh.
Trong bài phát biểu đầu tiên tại Văn phòng Thủ tướng ở số 10 phố Downing, Thủ tướng Keir Starmer khẳng định, người dân Anh đã bỏ phiếu cho sự thay đổi, cho sự đổi mới đất nước và đưa nền chính trị trở lại phục vụ công chúng. Ông cam kết chính phủ của Công đảng sẽ hành động thay vì lời nói để đạt được những thay đổi trên và rằng người dân Anh sẽ được phục vụ với sự tôn trọng.
Trong cương lĩnh tranh cử mang tên “Thay đổi”, Công đảng cam kết chính phủ mới sẽ tập trung vào 12 chính sách quan trọng, gồm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao mức sống cho người dân; kế hoạch chống thất thu thuế 8 tỷ bảng (10,25 tỷ USD); tăng thuế đối với trường tư để nâng cao giáo dục công lập; nâng cấp cơ sở hạ tầng, xây dựng 300.000 ngôi nhà/năm; cấm bán xe chạy xăng và dầu diesel vào năm 2030; hủy kế hoạch Rwanda, vốn gây nhiều tranh cãi về việc đưa hàng nghìn người tị nạn từ Anh đến Rwanda, thành lập Bộ Chỉ huy An ninh biên giới, đồng thời phối hợp với các nước châu Âu để giải quyết tận gốc rễ vấn đề buôn người; chi 23,7 tỷ bảng cho các sáng kiến xanh; cam kết tuyệt đối với răn đe hạt nhân và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO); bổ sung 40.000 cuộc hẹn khám và phẫu thuật/tuần; hỗ trợ người lao động phải nghỉ việc để chăm sóc người thân; đẩy nhanh việc giải quyết các vụ án hiếp dâm, hiện con số tồn đọng đã lên đến 68.000 vụ; xử lý tình trạng phe vé, bảo đảm người dân mua được vé tham dự các sự kiện văn hóa với giá hợp lý.
Đáng chú ý, Công đảng cam kết sẽ cải tổ sâu rộng hệ thống chăm sóc y tế để bảo đảm cung cấp bổ sung 40.000 cuộc hẹn khám, chụp chiếu và điều trị bệnh mỗi tuần bằng cách khuyến khích và chi thêm tiền để nhân viên y tế làm thêm giờ, bổ sung thiết bị y tế, đào tạo thêm hàng nghìn y, bác sĩ và đặc biệt là nguồn kinh phí chi cho kế hoạch này sẽ được bù đắp từ các biện pháp chống trốn thuế thay vì tăng thuế hay cắt giảm ngân sách hoạt động từ các lĩnh vực khác.
Các cam kết của Thủ tướng đắc cử Keir Starmer và chính phủ mới cho thấy quyết tâm mạnh mẽ nhằm cùng với người dân xây dựng lại nước Anh. Tuy nhiên, đó cũng là những thử thách mà Chính phủ Anh sẽ phải vượt qua trong thời gian tới.
AN LINH