Mức lãi ròng toàn thị trường chứng khoán trong quý 4/2023 đã tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2022; trong đó, nhóm doanh nghiệp có vốn hoá vừa ghi nhận mức tăng trưởng lên tới hơn 130%.
Nhóm doanh nghiệp thép và các ngân hàng là hai nhân tố chính thúc đẩy tăng trưởng lãi ròng toàn thị trường trong quý 4/2023.
Dữ liệu từ hãng chứng khoán VNDirect cho thấy, mức lãi ròng toàn thị trường của các công ty niêm yết trên cả 03 sàn giao dịch chứng khoán (HoSE, HNX, và UPCoM) trong quý 4/2023 đã tăng tới 30,4% so với mức nền thấp của quý 4/2022.
Mức tăng này tốt hơn kỳ vọng và chấm dứt chuỗi giảm kéo dài 4 quý liên tiếp trước đó. Nếu so với quý 3/2023 thì mức lãi ròng toàn thị trường đã tăng 4,6%.
Xét về nhóm ngành, hai lĩnh vực dẫn đầu đóng góp chính vào tăng trưởng lãi ròng của toàn thị trường là các doanh nghiệp thép và các ngân hàng.
Cụ thể, kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp thép đã hồi phục ấn tượng trong quý 4/2023 so với tình trạng lỗ của cùng kỳ năm 2023. Tổng mức lãi ròng của ngành thép trong quý 4/2023 tăng 26,7% so với quý 3/2023, chủ yếu nhờ biên lợi nhuận gộp tiếp tục được cải thiện (tăng 0,7% so với quý 3/2023) khi chi phí đầu vào giảm; cải thiện hiệu quả quản lý hàng tồn kho; và sản lượng tiêu thụ tăng lên.
Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ròng hàng quý so với cùng kỳ của các doanh nghiệp niêm yết. (Nguồn: VNDirect)
Trong khi đó, đối với nhóm ngân hàng, lãi ròng trong quý 4/2023 tăng 22,5% so với quý 4/2022, chủ yếu nhờ tăng trưởng tín dụng tăng tốc trong kỳ; thu nhập ngoài lãi (thu nhập từ phí, kinh doanh ngoại hối) tăng mạnh; và chi phí trích lập dự phòng giảm 5%.
Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh của nhóm doanh nghiệp bất động sản cũng có dấu hiệu được cải thiện với mức lãi ròng toàn ngành trong quý 4/2023 chỉ giảm 19,6% so với cùng kỳ năm 2022, thấp hơn đáng kể so với mức giảm 24,2% trong quý 3/2023. Sự suy giảm lợi nhuận của nhóm doanh nghiệp bất động sản chủ yếu do doanh thu và lợi nhuận của Công ty Cổ phần Vinhomes (mã cổ phiếu VHM) trong quý 4/2023 lần lượt giảm 72,1% và 90,8% so với cùng kỳ năm 2022.
“Nếu không tính kết quả kinh doanh của Vinhomes vào thống kê thì lãi ròng toàn ngành bất động sản trong quý 4/2023 tăng trưởng 131,7% so với cùng kỳ năm 2022”, VNDirect cho biết.
Vinhomes cũng là nguyên nhân chính khiến biên lợi nhuận gộp toàn thị trường sụt giảm. Theo đó, biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp này trong quý 4/2023 giảm 10,1%, khiến biên lợi nhuận gộp toàn thị trường trong quý 4/2023 giảm mạnh 2,9%, còn 14,2%.
Bức tranh kinh doanh quý 4/2023 của nhóm doanh nghiệp điện và bán lẻ cũng tiếp tục “ảm đạm”.
Tổng mức lãi ròng của các doanh nghiệp điện giảm 32,8% so với quý 4/2022 do sản lượng của các nhà máy thuỷ điện ở mức thấp dưới tác động của hiện tượng El Nino; đồng thời, các nhà máy điện than phải dùng than trộn và hoạt động liên tục trong mùa cao điểm dẫn tới xảy ra sự cố phát điện và không đạt hiệu suất cao.
Đối với nhóm doanh nghiệp bán lẻ, mức sụt giảm lợi nhuận lên tới 41,3% so với quý 4/2022 dưới tác động của cuộc chiến cạnh tranh về giá gay gắt trên thị trường. Đáng chú ý, nhờ nhu cầu có dấu hiệu hồi phục, lợi nhuận toàn ngành bán lẻ trong quý 4/2023 đã hồi phục 42,9% so với quý 3/2023.
Thống kê của VNDirect cho thấy, các nhóm ngành có biên lợi nhuận gộp tăng trưởng cao nhất so với quý 3/2023 gồm: truyền thông, hóa chất, viễn thông. Ngược lại, các ngành du lịch & hàng không, ô tô, vận tải, và y dược lại ghi nhận biên lãi gộp suy giảm.
Phân loại theo các nhóm vốn hoá, kết quả kinh doanh trong quý 4/2023 của nhóm doanh nghiệp có quy mô vốn hoá vừa (MidCaps) đã bật tăng ấn tượng, tăng 130,3% so với cùng kỳ; theo sau đó là nhóm cổ phiếu vốn hoá nhỏ (SmallCaps) với mức tăng 66,2%.
Duy Quang