Theo ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, thị trường bất động sản có tín hiệu phục hồi nhưng còn khó khăn. Nhiều phân khúc có dấu hiệu tăng giá trở lại, như chung cư ở trung tâm hay vùng ven Hà Nội đều cao đột biến. Thậm chí, căn hộ nhà xã hội đã qua sử dụng nhiều năm vẫn tăng giá, ngoài khả năng chi trả của người lao động.

Nguyên nhân do nguồn cung chung cư tại Hà Nội thực sự khan hiếm. Số lượng dự án ngày càng hạn chế trong những năm gần đây. Trong khi nhu cầu của khách hàng, đặc biệt các gia đình trẻ còn rất lớn.

Hơn nữa, cơ cấu sản phẩm trên thị trường thiếu cân đối khiến chung cư sơ cấp và thứ cấp bị đẩy giá lên cao, người có nhu cầu thực về nhà ở mất đi khả năng tiếp cận, tình trạng đẩy giá chung cư “trầm trọng hơn do tình trạng đầu cơ gia tăng”.

Không chỉ là loại hình chung cư, tình trạng giá bị đẩy lên cao cũng diễn ra với nhà ở xã hội, khiến người có nhu cầu thực sự không thể mua. Nhiều người đầu cơ sản phẩm này khiến khoảng chênh giữa giá bán chủ đầu tư đăng ký và giá bán thực tế rất lớn.

Theo quy định, bên mua, thuê mua nhà xã hội không được bán lại nhà ở trong vòng 5 năm. Tuy nhiên, những người này đã “lách luật” bằng cách bán căn hộ thông qua hợp đồng đặt cọc và ủy quyền.

“Bên mua và bán sẽ ký hợp đồng đặt cọc với giá trị cọc bằng giá căn hộ, sau đó ký hợp đồng ủy quyền để bên đặt cọc có quyền sử dụng căn hộ. Khi hết thời hạn 5 năm, các bên ký hợp đồng mua bán và hoàn thiện thủ tục sang tên”, ông Thanh cho hay.

Cùng với đà tăng giá đột biến của chung cư, nhà xã hội, cơ quan thẩm tra của Quốc hội cho biết, giá đất nền cũng có dấu hiệu tăng trở lại ở các thành phố lớn, ảnh hưởng đến nhu cầu về nhà ở của người dân.

Tình trạng đầu cơ đất đai gây ra nhiều hệ lụy, bởi người có nhu cầu thực không thể tiếp cận đất đai trong khi nhà đất bị bỏ hoang do đầu cơ. Nguồn lực xã hội thay vì dành cho đầu tư sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm lại bị “chôn” vào đất, làm tăng chi phí của doanh nghiệp, giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

Hiện nay, người có nhu cầu mua nhà đất để ở đang phải trả một khoản tiền lớn cho giới đầu cơ, nghĩa là lực lượng yếu thế trong xã hội, những người nghèo đang phải chi trả cho người giàu cho nhu cầu cơ bản về nhà ở. Điều này khiến tình trạng gia tăng khoảng cách giàu nghèo trong xã hội ngày càng trầm trọng.

Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá thực trạng trên và đề ra giải pháp căn cơ để giải quyết. Với nhà ở xã hội, cơ quan này đề nghị thanh tra toàn diện và có giải pháp xử lý tình trạng lách luật đầu tư, mua bán phân khúc này.

Về diễn biến giá chung cư thời gian qua, tại báo cáo về nhà ở và thị trường bất động sản quý 1/2024 của Bộ Xây dựng cho thấy, thị trường căn hộ chung cư thu hút sự quan tâm lớn của nhóm đối tượng có nhu cầu ở thực và các nhà đầu tư trung, dài hạn.

Đặc biệt, giá căn hộ rao bán tại Hà Nội ghi nhận liên tục tăng trên cả thị trường sơ cấp (bán từ chủ đầu tư) và thứ cấp (người mua của chủ đầu tư sau đó bán lại). Giá căn hộ chung cư tại Hà Nội đầu năm 2024 tăng khoảng 38% so với năm 2019.

Chia sẻ tại, talkshow: Hạ nhiệt sốt giá chung cư, TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia Tài chính, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả bộ Tài chính cho biết, trong lúc thị trường đang tăng giá đột biến, nhà đầu tư cần đứng vững trước con sóng này.

Thứ nhất, tự mình thu thập thông tin để đánh giá. Trong bối cảnh thị trường bất động sản biến động mạnh, thông tin chuẩn và chính xác rất quan trọng.

Thứ hai, nhà đầu tư và đầu cơ có lợi thế hơn trên thị trường khi hiểu rõ nguyên nhân tại sao tại khu vực này sản phẩm bất động sản có mức giá biến động như vậy. Dựa trên hiểu biết, họ sẽ đưa ra dự báo và căn cứ để xuống tiền cho sản phẩm chung cư nào đó. Điều này cho thấy việc tìm hiểu là rất cần thiết.

Thứ ba, các nhà đầu tư hay đầu cơ cần nắm bắt nội dung cụ thể Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật nhà ở và Luật đất đai là những điều luật sẽ tác động rất mạnh tới thị trường thời gian tới. Vì thế, nếu xác định đó là giá thật thì nên quyết định sở hữu bất động sản luôn để tránh tài sản tiếp tục lên giá.

Thứ tư, đòn bẩy tài chính là công cụ rất quan trọng để mua được bất động sản. Thời gian gần đây, lãi suất cho vay mua nhà đang ở mức rất thấp và dự kiến xu thế tương lai rất khó có cơ hội tiếp tục giảm lãi suất như vậy. Vì thế người mua nhà nên tận dụng cơ hội tại thời điểm này.