Hàng không kêu khó

Trao đổi với TheLEADER, ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vietravel cho biết, ngành hàng không vướng phải áp lực lớn về tải trọng cũng như chất lượng dịch vụ.

Nguyên nhân là bởi các sản phẩm du lịch chủ yếu được thiết kế theo trục Bắc – Nam, khiến các tuyến bay giữa hai đầu trở nên quá tải.

Đối với Vietravel – đang hoạt động cả du lịch và hàng không, doanh nghiệp đang gặp nhiều thách thức lớn khi phải đầu tư nhiều hơn vào các chuyến bay Bắc – Nam để đáp ứng nhu cầu du lịch, đồng thời, phải cạnh tranh với các hãng hàng không trong nước trên cùng tuyến.

Theo lãnh đạo Vietravel, hiệu quả kinh doanh đang bị ảnh hưởng khi tất cả đều phải tập trung vào một số tuyến bay chính khiến chi phí tăng cao. Trong khi đó, doanh thu từ các tuyến bay khác không đủ để bù đắp, ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty.

Một trong những giải pháp mà hàng không triển khai để giảm giá vé máy bay là tăng các chuyến bay đêm và sáng sớm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy điều này không mang lại nhiều hiệu quả.

Ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), tại hội thảo về hàng không – du lịch mới đây, cho biết, hãng đã triển khai các chuyến bay đêm sau 21 giờ và trước 6 giờ sáng trên nhiều đường bay nội địa với mức giá khuyến mãi hấp dẫn trong tháng 4 và 5.

Tuy nhiên, hãng đã phải hủy bỏ 10% số chuyến bay đêm do không có khách.

Theo ông Hà, trở ngại của bay đêm là dù giá vé máy bay rẻ hơn, du khách sẽ mất thêm 1 đêm ở khách sạn, hoặc các điểm đến chưa thể đáp ứng về hạ tầng giao thông công cộng để di chuyển vào ban đêm.

Tăng số lượng máy bay cũng là cách có thể giúp giá vé máy bay thấp hơn.

Dù vậy, hãng bay cũng không cố gắng đưa máy bay về. Theo ông Lương Hoài Nam, Tổng giám đốc Bamboo Airways, nguyên nhân là bởi doanh nghiệp không có động lực kinh doanh, càng bay nhiều lỗ càng nhiều.

Ông Nam cũng giải thích, với mặt bằng chi phí hiện nay và cơ chế giá trần duy trì từ thời bao cấp, bay nội địa có lãi là không khả thi.

Thời điểm trước dịch, các hãng có thể lấy lãi từ thị trường quốc tế để bù đắp hoạt động cho nội địa nhưng hiện tại, kiếm lãi trên đường bay quốc tế cũng khó khăn hơn vì sự cạnh tranh lớn.

Đi tìm giải pháp khả thi

Lãnh đạo của Bamboo Airways cho rằng, thay vì áp dụng giá vé trần như hiện nay, cần phải dùng luật cạnh tranh để tránh trường hợp lạm dụng vị thế độc quyền.

Đồng thời, cần phải tạo động lực cho các hãng hàng không đưa thêm máy bay về để phục vụ thị trường nội địa, từ đó giúp giảm giá vé máy bay.

Ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch Tổng công ty Cảng hàng không (ACV), phân tích, trước đây, các hãng hàng không đưa ra mức giá cạnh tranh, tạo ra người dân thói quen mua vé giá thấp và bây giờ sẽ thấy giá cao.

Nước ngoài có cơ chế chống cạnh tranh không lành mạnh, tức là không được dùng giá dưới giá thành để đánh đối thủ và không được lợi dụng vị thế độc quyền để tăng giá quá đáng.

Ông Thanh cũng cho rằng việc bỏ giá trần sẽ không có nhiều ảnh hưởng, nhưng cần có giá sàn để có công cụ chống bán phá giá.

Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB) trong nghiên cứu mới nhất cũng đề xuất bỏ quy định về giá trần để thị trường quyết định giá vé máy bay nội địa theo quy luật cung cầu, có sự quản lý, điều tiết theo Luật Cạnh tranh.

Trường hợp Bộ Giao thông vận tải chưa áp dụng bỏ quy định về giá trần thì áp dụng giá trần theo biến động các chi phí đầu vào của hàng không, đặc biệt là giá xăng dầu.

TAB cũng đề xuất giải pháp khuyến khích thành lập hãng hàng không mới, hỗ trợ chính sách thuế, phí và giá, tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng thuê ướt (thuê tàu tay có tổ bay) theo hướng bỏ khống chế tỷ lệ số lượng thuê ướt.

Trong trao đổi với TheLEADER gần đây, ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng ban thư ký của TAB, lưu ý rằng không chỉ ngành hàng không mà ngành du lịch cũng cần chung tay trong câu chuyện giá vé máy bay.

Ông lấy ví dụ, nhiều doanh nghiệp khách sạn áp dụng chính sách nhận phòng sau 14 giờ và trả phòng trước 12 giờ khiến nhiều khách du lịch thiệt thòi và không tận dụng được các chuyến bay đêm.

Nếu áp dụng chính sách nhận phòng và trả phòng linh hoạt trong 24 tiếng, hàng không và du lịch có thể kết hợp với nhau để giá vé máy bay rẻ và gói du lịch tốt hơn cho du khách, khuyến khích du khách nhiều hơn.