Sự cạnh tranh về giá giữa các sàn thương mại điện tử ngày càng gay gắt, tuy nhiên những chiêu thức giảm giá, khuyến mại của các doanh nghiệp đang tác động tiêu cực đến quyền lợi người tiêu dùng…
Thời điểm cuối năm là giai đoạn “nước rút” để các doanh nghiệp thương mại điện tử thực hiện chiến lược để hoàn thành mục tiêu kinh doanh năm 2024. Đây cũng là thời điểm chiến lược quảng cáo, khuyến mại được tung ra rầm rộ một cách thái quá, mất đi tính cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp.
Thực tế, nhiều sàn thương mại điện tử đang rục rịch cho các chiến lược kinh doanh cuối năm nhằm thu hút khách hàng. Đặc biệt các nền tảng thương mại đang tạo nên các “làn sóng” cạnh tranh về giá. Nhiều sản phẩm giá rẻ kèm các chương trình giảm giá ưu đãi “kịch sàn” hấp dẫn người tiêu dùng.
Tuy nhiên, thực trạng này đã tạo nên sự cạnh tranh không công bằng giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài. Bên cạnh đó, giá thành rẻ sẽ thường đem lại những sản phẩm kém chất lượng, tác động tiêu cực đến quyền lợi người tiêu dùng. Trước vấn đề đang khá phổ biến, Sở Công thương TP.HCM vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương về đề xuất một số giải pháp quản lý, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử.
Theo Sở Công thương TP.HCM, bên cạnh những mặt tích cực, hoạt động trên các sàn thương mại điện tử đang khiến công tác quản lý chất lượng, ngăn chặn hàng giả, hàng cấm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, an ninh mạng, dữ liệu cá nhân… trở nên phức tạp hơn khi có sự tham gia của nhiều nhà cung cấp, nhất là nhà cung cấp từ nước ngoài.
Trong lĩnh vực xúc tiến thương mại, xuất hiện nhiều dấu hiệu vi phạm trên các nền tảng thương mại điện tử, điển hình là quảng cáo, khuyến mãi vượt quá 50% giá trị hàng hóa, dịch vụ… diễn ra phổ biến trên các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, mạng xã hội trong thời gian gần đây. Việc này đã gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng và tạo ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường. Trên cơ sở đó, Sở Công thương TP.HCM kiến nghị:
Cần quyết liệt ngăn chặn hiển thị quảng cáo, khuyến mại vi phạm quy định trên các website, nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội… Theo đó, áp dụng biện pháp chế tài nghiêm khắc (ngăn chặn, tạm ngưng hoặc đình chỉ hoạt động tên miền, ứng dụng tại Việt Nam) đối với các website, nền tảng thương mại điện tử, mạng xã hội… vi phạm nhiều lần.
Rà soát quy định pháp luật về thương mại điện tử hiện hành, kiểm tra, đánh giá sự tuân thủ quy định của các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới quốc tế. Tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp trong nước.
Trước lo ngại về hoạt động của sàn thương mại điện tử giá rẻ Temu tại thị trường Việt Nam sẽ gây nhiều biến động, tại cuộc họp báo quý 3 của Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công Thương đang giao Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số rà soát đánh giá tác động của Temu
Theo quy định hiện hành, trách nhiệm của thương nhân, tổ chức nước ngoài có website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử tại Việt Nam cần phải: phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc ngăn chặn các giao dịch hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật Việt Nam.
Thực hiện các nghĩa vụ về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật Việt Nam. Thực hiện nghĩa vụ báo cáo theo quy định…
Cùng với đó, Sở Công thương TP.HCM cho rằng cần nghiên cứu, sớm ban hành các quy định cụ thể hơn về thuế quan, thủ tục hải quan và kiểm soát hàng hóa trong thương mại điện tử xuyên biên giới để có cơ sở pháp lý quản lý, điều chỉnh hiệu quả các hoạt động này, nhất là một số nội dung còn bỏ ngỏ hoặc chưa có cơ sở để can thiệp.
Hoàn thiện quy định và chính sách thuế, đảm bảo các nền tảng thương mại điện tử nước ngoài có cơ chế nộp thuế đầy đủ khi kinh doanh tại Việt Nam. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ, thu thuế công bằng đối với sản phẩm nước ngoài bán tại Việt Nam thông qua thương mại điện tử xuyên biên giới.
Trong bối cảnh các sàn thương mại điện tử, các doanh nghiệp cạnh tranh gay gắt bằng chiến lược khuyến mại, Chính phủ đã có quy định về “mức trần” đối với ngưỡng giảm giá sản phẩm hàng hóa. Theo Nghị định số 128/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động xúc tiến thương mại. Chính phủ sửa đổi một số quy định liên quan đến hạn mức tối đa về giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại. Cụ thể, điểm a Khoản 1 Điều 1 nghị định này sửa đổi hạn mức tối đa về giá trị hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại được quy định như sau:
Giá trị vật chất dùng để khuyến mại cho một đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại không được vượt quá 50% giá bán ngay trước thời gian khuyến mại của đơn vị hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại đó, trừ trường hợp khuyến mại bằng các hình thức quy định tại khoản 8 và khoản 9 Điều 92 Luật Thương mại 2005, Điều 8, khoản 2 Điều 9, Điều 12, Điều 13, Điều 14 Nghị định 81/2018/NĐ-CP.
Bên cạnh đó, tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại trong một chương trình khuyến mại không được vượt quá 50% tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại, trừ trường hợp khuyến mại bằng hình thức quy định tại khoản 8 và khoản 9 Điều 92 Luật Thương mại 2005, Điều 8 và khoản 2 Điều 9 Nghị định 81/2018/NĐ-CP.