“Gió trong tôi mang nhiều tầng nghĩa, có khi là sự lay động của cảnh vật, sự xáo trộn trong không gian nhưng lắm lúc lại là những cung bậc cảm xúc trong nội tâm”, họa sĩ Nguyễn Thị Kim Chi chia sẻ về triển lãm cá nhân đầu tiên vừa được tổ chức ở Việt Nam sau hơn thập kỷ sinh sống và làm việc tại Pháp.
1. “Gió” vừa diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh, gồm 65 tác phẩm sơn dầu và phác thảo, thể hiện rõ nỗi khắc khoải với người, với đời.
Chậm rãi quan sát từng bức tranh tác giả chọn để thể hiện nội tâm sẽ thấy một người luôn đứng ngược lại đám đông, hình ảnh đối lập nêu bật sự cô đơn, nỗi niềm riêng. Nữ họa sĩ chọn trường phái biểu hiện với mong muốn thể hiện nhiều tầng nghĩa giàu cảm xúc qua mỗi lớp cọ mầu. Không chỉ thể hiện khát khao kết nối giữa người với người trong bao đứt gãy, xáo trộn, tranh của chị còn bỏ qua việc phân biệt rõ ràng nhân vật nam nữ, chỉ tập trung đặc tả nội tâm, chủ đích nói đến sự bình đẳng trong tư duy sáng tác. Đọng lại trong mỗi tác phẩm vẫn là ước muốn vươn lên.
Việc lựa chọn bối cảnh, màu sắc cũng khiến các bức tranh trở nên ấn tượng, độc đáo hơn. Có khi đó là một góc quê nhà trong ký ức với nắng, gió, dòng sông, khu chợ nghèo, lúc lại đặc tả sự chiếc bóng của ai đó nơi đất khách xa xôi hoặc những khoảng chạm rất riêng với gam mầu xám tối hoặc nâu đất. Thế nhưng, điều đặc biệt trong những bức tranh ấy là nếu chịu khó nhìn kỹ, ai cũng tìm thấy ánh sáng rực rỡ cho riêng mình. “Cái bừng sáng giữa u ám, suy tư đó chính là sự hy vọng. Tôi muốn nói rằng trong cuộc sống, dù có những lúc đau khổ hay rơi vào vực thẳm thì chúng ta hãy luôn tin điều may mắn luôn hiện diện ở đó”, họa sĩ Kim Chi chia sẻ.
2. Với Kim Chi, những năm tháng ở Đồng Tháp là ký ức đẹp, giúp chị nuôi dưỡng nhiều chất liệu đặc biệt cho hành trình sáng tác sau này. Còn nhớ khi mới là sinh viên, tác phẩm “Đuổi chim” của chị đã được chọn tham gia triển lãm tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Không lâu sau, chị sang Pháp, theo đuổi giấc mơ hội họa, tìm hiểu nhiều trường phái và thể hiện chất riêng với hàng chục triển lãm từ cá nhân đến đứng chung tên, bắt đầu gặt hái các giải thưởng.
Năm 2013, khi đặt chân đến Normandy, chị đã bước vào một không gian nghệ thuật thấm đẫm di sản. Ban đầu, Kim Chi được “định danh” là họa sĩ chuyên vẽ chân dung nhưng chỉ sau vài năm, trường phái Biểu hiện kết hợp cùng bút pháp của chủ nghĩa Ấn tượng, với sự tập trung đặc biệt vào cảm nhận ánh sáng và không khí hơn là sự mô tả chi tiết hình thể, đã để lại một dấu ấn trong hành trình sáng tạo của chị. “Bút pháp biểu hiện mạnh mẽ và ám ảnh trong tranh Kim Chi thường lập tức gây cuốn hút người xem ngay từ phút đầu. Tiếp đó, họ có thể mơ hồ nhận thấy những thời kỳ lịch sử tối tăm của loài người hay những giai đoạn vô minh trong chính cuộc đời mình, một thế giới sâu thẳm khó dò tìm được thám hiểm, khám phá”, họa sĩ Lương Lưu Biên nói về triển lãm “Gió”.
Năm 2015, Kim Chi sáng lập La Seine et le Mekong (Hội Mỹ thuật Sông Seine và Sông Mekong), bắt đầu hành trình đưa nhiều họa sĩ Việt Nam sang giới thiệu với công chúng Pháp. Năm 2018, chị còn tổ chức một triển lãm tại Việt Nam, mời nhiều họa sĩ Pháp cùng về tham gia giao lưu, trưng bày tác phẩm. Sang đến Pháp, tranh của họa sĩ trong nước không chỉ góp mặt tại các triển lãm do La Seine et le Mekong tổ chức mà còn xuất hiện tại nhiều phòng tranh, không gian trưng bày khác trên đất nước này. Mục đích là tạo thêm cơ hội quảng bá tranh do họa sĩ Việt Nam sáng tác và mở ra cánh cửa để các tác giả trong nước tiếp cận với nhiều trường phái sáng tạo mới.
Trong những lần đứng ra tổ chức các buổi triển lãm cho họa sĩ Việt Nam trên đất Pháp hay đưa tranh của họa sĩ trong nước đi giới thiệu tại nhiều địa chỉ uy tín, chị cảm nhận rõ sự đón nhận từ phía người xem. Không ít người trầm trồ vì họa sĩ Việt Nam có lối vẽ rất đặc biệt, mỗi sáng tác đều đậm chất riêng tạo thành “luồng gió mới” giữa những trường phái đang phát triển mạnh mẽ ở phương Tây. Sau một thời gian tạm ngưng do tác động của dịch Covid-19, dự kiến trong năm sau, chị cùng cộng sự sẽ khôi phục lại các hoạt động giao lưu nghệ thuật giữa hai nước.