Sau bảy lần trình, kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII đã được Thủ tướng phê duyệt vào ngày 1/4 vừa qua.

Một phần nguyên nhân dẫn tới việc phải trình nhiều lần, theo Bộ Công thương đến từ sự phối hợp chưa chặt chẽ của một số địa phương với bộ trong quá trình xây dựng kế hoạch khiến thời gian hoàn thiện kế hoạch bị kéo dài.

Theo đó, nhiều địa phương đề xuất danh mục dự án quá lớn, có địa phương đề xuất gấp 5-7 lần, thậm chí 10 lần so với quy mô công suất phân bổ và không thực hiện xếp hạng ưu tiên nên không có cơ sở xem xét, thẩm tra để xây dựng danh mục dự án, bảo đảm yêu cầu chỉ đạo của Thủ tướng.

Cập nhật đến hiện tại, trên cơ sở đề xuất của 46 địa phương, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, danh mục dự án một số loại hình nguồn điện của các địa phương vẫn chưa đạt công suất nguồn điện được phân bổ trong thời kỳ quy hoạch, cần tiếp tục cập nhật, bổ sung để hoàn thiện.

Bộ Công thương yêu cầu 17 địa phương chưa gửi, hoặc gửi muộn văn bản đề xuất phát triển danh mục các dự án năng lượng tái tạo, khẩn trương rà soát, hoàn thành việc cung cấp/bổ sung các dữ liệu bảo đảm các tiêu chí theo hướng dẫn và gửi về Bộ Công thương trước ngày 10/4/2024 để tổng hợp, trình Thủ tướng xem xét phê duyệt trước 30/4/2024.

Về việc này, Bộ Công thương nhấn mạnh, các địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng tuyệt đối không hợp thức hóa sai phạm, khẩn trương rà soát, cập nhật, điều chỉnh quy hoạch tỉnh, bảo đảm thống nhất với quy hoạch điện lực cũng như các quy hoạch ngành quốc gia.

Đồng thời, rà soát, cập nhật các quy hoạch, kế hoạch chuyên ngành của địa phương, nhất là quy hoạch, kế hoạch về sử dụng đất để sẵn sàng tiếp nhận các dự án.

Đặc biệt, cũng theo Bộ Công thương, sẽ có một buổi họp nhằm rà soát lại, đánh giá thực trạng và phân loại những dự án đã được triển khai/hoàn thành không có trong quy hoạch điện VIII, hoặc có trong quy hoạch điện VII, quy hoạch điện VII điều chỉnh không đúng trình tự, thủ tục pháp luật để có biện pháp xử lý, báo cáo Chính phủ và Thủ tướng.

Tư lệnh ngành công thương cũng lưu ý, đối với các dự án đã được phê duyệt chủ trương/quyết định đầu tư nhưng đang trong quá trình thanh tra, kiểm tra, điều tra, kiểm toán, thi hành bản án (nếu có), chỉ được tiếp tục triển khai sau khi đã thực hiện đầy đủ khuyến nghị, kết luận của cơ quan chức năng và phải được chấp thuận theo quy định.

Như đã thông tin, ít tháng trước Thanh tra Chính phủ đã có kết luận việc thực hiện quy định pháp luật liên quan tới triển khai quy hoạch điện VII và VII điều chỉnh. Trong đó, ghi nhận hơn 150 dự án gặp vi phạm Luật Xây dựng, Luật Đầu tư, chồng lấn quy hoạch cần khắc phục, xử lý.

Trong đó, đáng chú ý là loạt dự án chồng lấn quy hoạch khoáng sản bauxite, titan, thủy lợi tại Bình Thuận, Đắk Nông, Đắk Lắk, Long An, Khánh Hòa, Tây Ninh. Đây là nhóm dự án do các "ông lớn" trong ngành điện thực hiện trực tiếp hoặc thông qua công ty con như Tài Tâm, KN Holdings, Long Thành, Xuân Thiện Group, VinaCapital, Vietracimex, Tập đoàn Hà Đô hay Trungnam Group.

Phần lớn trong số này đều đang nằm chờ phán quyết cuối cùng, sau khi Thanh tra Chính phủ chuyển hồ sơ tài liệu tới Bộ Công an để điều tra, xem xét xử lý theo quy định pháp luật.