Bê bối rúng động giới y khoa

Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) gần đây đã xác nhận phát hiện hành vi sai trái trong nghiên cứu của một nhà khoa học thần kinh hàng đầu ở cơ quan này. Vụ việc khiến giới chức y tế lo ngại ảnh hưởng những chương trình điều trị liên quan bệnh thoái hóa thần kinh như Parkinson và Alzheimer, vốn rất phổ biến.

Theo tạp chí Science, NIH đã xác nhận Tiến sĩ Eliezer Masliah, một trong những nhà lãnh đạo của Viện Lão khoa quốc gia trực thuộc NIH, đã giả mạo và sử dụng lại biểu bảng, hình ảnh cũ dùng cho kết quả thí nghiệm của hai nghiên cứu khác nhau. Tiến sĩ Masliah đã gia nhập Viện Lão khoa quốc gia từ năm 2016 và đóng vai trò là Trưởng khoa Thần kinh học tại cơ quan này cho đến gần đây. Ngày 15/9, NIH cho biết, hiện tại Tiến sĩ Masliah không còn giữ chức vụ quản lý tại Viện.

NIH cũng đã thông báo tới hai tạp chí khoa học đã đăng tải nghiên cứu có sử dụng dữ liệu sai phạm “để có thể thực hiện hành động thích hợp”. Tiến sĩ Masliah (65 tuổi) từng tốt nghiệp ngành y khoa chuyên về bệnh lý thần kinh tại Trường đại học Quốc gia Mexico (UNAM), sau đó chuyển tới Mỹ hoàn thành chương trình nghiên cứu ngành Thần kinh học tại đây. Ông đã được công nhận như một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực bệnh học thần kinh như Alzheimer hay Parkinson. Ông công bố nhiều bài báo khoa học khi làm việc tại NIH.

Bê bối làm giả hình ảnh thí nghiệm của Tiến sĩ Eliezer Masliah đang đặt ra lo ngại vượt ngoài phạm vi hai nghiên cứu do NIH công bố. Bởi những trích dẫn từ kết quả nghiên cứu của ông đã được sử dụng và dẫn lại rộng rãi trong giới y học, đặc biệt là về các bệnh suy thoái thần kinh, trong đó có nhiều nghiên cứu hỗ trợ cho quá trình phát triển và thử nghiệm thuốc. Chẳng hạn, công trình của Tiến sĩ Masliah đã dẫn tới sự công nhận một kháng thể dùng cho điều trị bệnh Parkinson, được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép. Với giới y khoa Mỹ và trên thế giới nói chung, nghiên cứu của Tiến sĩ Eliezer Masliah về bệnh Parkinson và Alzheimer đã có ảnh hưởng rộng rãi. Số lượng trích dẫn cho các bài báo của ông đã góp phần đưa tên tuổi ông vào danh sách 10 nhà khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực suy thoái chức năng thần kinh.

Trước đó, từ tháng 5/2023, NIH đã bắt đầu quá trình xem xét hành vi sai trái trong nghiên cứu của Tiến sĩ Masliah. Sau cuộc điều tra, NIH đưa ra kết luận nghiên cứu của ông Eliezer Masliah đã sử dụng hình ảnh giả mạo, hoặc tái sử dụng hình ảnh thí nghiệm không chính xác, điều này ảnh hưởng tính toàn vẹn của các nghiên cứu y khoa. Tuyên bố của NIH được đưa ra sau khi tạp chí Science đăng tải một bài viết nêu chi tiết những cáo buộc tìm thấy từ hơn 100 bài nghiên cứu do Tiến sĩ Masliah đồng chủ trì hoặc thực hiện. Các bài nghiên cứu đó được công bố từ năm 1997 đến năm 2023. Trong đó có một số bài viết đóng vai trò định hình trong quá trình phát triển ban đầu các loại thuốc.

Bệnh Parkinson và Alzheimer là hai trong số những rối loạn thần kinh phổ biến nhất ảnh hưởng đến người lớn tuổi trên toàn thế giới. Ước tính có 6,9 triệu người Mỹ từ 65 tuổi trở lên đang sống chung với chứng mất trí nhớ Alzheimer hiện nay. Giới y khoa đang trong một cuộc “chạy đua” để tìm ra các phương pháp điều trị hiệu quả cho những căn bệnh này. Bởi vậy, đây cũng được xem là một “ngành công nghiệp” ước tính hàng tỷ USD, thu hút sự quan tâm của các công ty, tập đoàn dược phẩm và dịch vụ y tế trên toàn cầu.

Theo AP, bê bối giả dữ liệu trong bài viết khoa học từ nhiều năm qua, có thể gây ra quan ngại với những công ty dược phẩm. Các nhà nghiên cứu cũng đang kêu gọi rà soát lại một loạt liệu pháp điều trị bệnh Parkinson đang được thử nghiệm hiện nay. Đồng thời, việc ông Eliezer Masliah từng giữ vai trò phân bổ ngân sách cho nghiên cứu thần kinh học ở người cao tuổi tại Mỹ, đang đặt ra câu hỏi với giới y khoa, trong bối cảnh Mỹ dự kiến hướng đến mục tiêu cuối cùng của Kế hoạch quốc gia về giải quyết bệnh Alzheimer vào năm 2025.

Tin liên quan