Sự việc bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Quốc Cường Gia Lai (mã chứng khoán: QCG) bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam, khám xét đang là thông tin được rất nhiều độc giả quan tâm. Trước đó, doanh nghiệp do bà Loan điều hành đã từng vướng "lùm xùm" tại nhiều dự án bất động sản ở TP.HCM.

39-39B BẾN VÂN ĐỒN - DỰ ÁN ĐẤT CÔNG CHUYỂN "CHỦ" LÒNG VÒNG

Như Thương Gia đã đưa tin trước đó, Khu đất 39-39B Bến Vân Đồn với diện tích 6.202m2 có nguồn gốc là đất thuộc sở hữu nhà nước, do Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa thuộc Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam quản lý.

Năm 2009, hai công ty trên góp vốn với tỷ lệ lần lượt là 72% và 28% lập ra Công ty TNHH Phú Việt Tín (doanh nghiệp nhà nước) để đầu tư, kinh doanh khu đất theo quy hoạch. Sau đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho Công ty TNHH Phú Việt Tín, địa chỉ trụ sở chính 39-39B Bến Vân Đồn.

Ngày 25/3/2010, Uỷ ban nhân dân TP.HCM có quyết định số 1366 thu hồi và giao đất tại số 39-39B Bến Vân Đồn cho Công ty TNHH Phú Việt Tín đầu tư xây dựng thương mại, văn phòng, officetel và căn hộ. Đến năm 2014, Uỷ ban nhân dân TP.HCM phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất của khu đất là hơn 186 tỷ đồng. Công ty Phú Việt Tín đã nộp tiền.

Đến năm 2014, toàn bộ phần vốn góp của Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa trong Công ty Phú Việt Tín đã bán cho Công ty Cổ phần Quốc Cường Gia Lai.

Ngày 10/9/2014, Công ty Quốc Cường Gia Lai đã nhận chuyển nhượng phần vốn góp từ Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa trong Công ty Phú Việt Tín với giá xấp xỉ 6 tỷ đồng, tương đương 99,5% vốn.

Sau khi nắm quyền, ngày 14/11/2014, Công ty Quốc Cường Gia Lai đã chuyển nhượng 0,5% vốn điều lệ Phú Việt Tín cho bà Lại Thị Hoàng Yến với giá 3 tỷ đồng; chuyển nhượng 40% vốn cho Công ty cổ phần Bất động sản Thịnh Vượng với giá trên 340 tỷ đồng, 54% vốn cho Công ty cổ phần Biệt thự Thành phố với giá hơn 459 tỷ đồng.

Đến ngày 31/3/2017, Công ty TNHH Phú Việt Tín đã ký kết hợp đồng sáp nhập vào Công ty TNHH đầu tư và phát triển bất động sản Phúc Nguyên thành Công ty TNHH đầu tư và phát triển bất động sản Nova Phúc Nguyên (công ty con của Tập đoàn Novaland).

Sau đó, Công ty Nova Phúc Nguyên đã khởi công xây dựng dự án bất động sản với tên gọi The Tresor trên khu đất 39-39B Bến Vân Đồn. Dự án có 2 tháp, 4 tầng hầm để xe, tháp A cao 33 tầng, tháp B Officetel cao 17 tầng và đã bán hết cho khách hàng từ lâu. Dự án The Tresor là một trong những dự án thuộc chuỗi các dự án thành công vang dội của chủ đầu tư Novaland bởi sở hữu vị trí rất đắc địa.

Năm 2021, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận thanh tra số 757. Trong đó, đối với dự án tại khu đất 39 Bến Vân Đồn, Thanh tra Chính phủ kết luận việc Công ty TNHH Phú Việt Tín không lập dự án đầu tư là vi phạm quy định pháp luật.

Đồng thời, việc Uỷ ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh có quyết định số 1366 thu hồi, giao đất và chỉ định Công ty TNHH Phú Việt Tín (pháp nhân mới) làm nhà đầu tư thực hiện dự án số 39-39B Bến Vân Đồn mà không thông qua đấu giá là không đúng với Luật đất đai 2003 và thông tư số 03/2009 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, có biện pháp để xử lý. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thiệt hại tài sản nhà nước thì chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền xử lý. Tiếp đó, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Thanh tra bộ này kiểm tra lại dự án theo kết luận của Thanh tra Chính phủ. Hồ sơ vụ việc sau đó được chuyển sang cho cơ quan điều tra Bộ Công an xử lý.

Liên quan đến dự án 39-39B Bến Vân Đồn, ngày 23/5/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Về phía Quốc Cường Gia Lai, bà Nguyễn Thị Như Loan đã lên tiếng khẳng định, Quốc Cường Gia Lai không liên quan đến VRG, chưa bao giờ làm việc, đàm phán trực tiếp với VRG, Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa về việc nhận chuyển nhượng vốn góp này.

Năm 2013, Quốc Cường Gia Lai đã đàm phán và ký kết hợp đồng hứa chuyển nhượng và đặt cọc cho Công ty CP Đầu tư và Thương mại Việt Tín về việc nhận chuyển nhượng 100% góp vốn Công ty Phú Việt Tín. Tổng giá trị chuyển nhượng 100% vốn góp này do Quốc Cường Gia Lai chi trả theo thỏa thuận kèm hóa đơn, chứng từ là 464 tỷ đồng.

Sau khi nhận chuyển nhượng, Quốc Cường Gia Lai có dự định làm bến du thuyền kết nối từ dự án này thông với dự án Khu dân cư Phước Kiển, huyện Nhà Bè. Tuy nhiên, Hội đồng quản trị công ty đưa ra kế hoạch nếu tài chính tập trung vào Phước Kiển nên dự án 39-39B Bến Vân Đồn phải chậm lại, không thể đầu tư 2 dự án cùng lúc. Từ đó Hội đồng quản trị quyết định bán, giảm bớt gánh nặng về tài chính, tránh rủi ro cho công ty và cổ đông.

"LÊN BỜ XUỐNG RUỘNG" VÌ 2 DỰ ÁN PHƯỚC KIỂN

Không chỉ dự án 39-39B Bến Vân Đồn, Phước Kiển 91,6 ha cũng là một dự án đáng chú ý nhất của Quốc Cường Gia Lai về độ lớn và quy mô cũng như những lùm xùm kiện cáo trong thời gian dài.

Tháng 3/2017, Quốc Cường Gia Lai và Công ty Cổ phần Đầu tư Sunny Island (Sunny) đã ký với nhau hợp đồng mua bán liên quan đến Dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiển tại huyện Nhà Bè, TP.HCM.

Theo hợp đồng, Sunny sẽ phải chuyển cho Quốc Cường Gia Lai số tiền 4.800 tỷ đồng theo lộ trình được quy định trong hợp đồng và Quốc Cường Gia Lai có nghĩa vụ chuyển nhượng phần đất tương ứng với số tiền đã nhận.

Tuy nhiên, mâu thuẫn xảy ra khi Sunny chỉ giải ngân đến 2.882 tỷ đồng thì dừng lại. Sau khi quá hạn chuyển tiền, Quốc Cường Gia Lai đã nộp đơn khởi kiện lên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) vào cuối năm 2020 để giải quyết tranh chấp. Mong muốn của QCG là trả lại toàn bộ 2.882 tỷ đồng đã nhận từ Sunny, đổi lại phía Sunny phải chuyển nhượng lại toàn bộ phần đất đã nhận.

Đến nay dù thắng kiện đối tác nhưng Quốc Cường Gia Lai lại phải đối mặt với nhiều khó khăn khi thực hiện dự án này. Đầu tiên công ty phải làm lại hồ sơ pháp lý từ đầu theo quy định mới của Luật Đầu tư, đồng nghĩa với việc tiếp tục guồng quay pháp lý trong thời gian tới.

Kế đến, dự án Phước Kiển hiện vẫn còn vài phần trăm đất chưa giải phóng mặt bằng xong, theo quy định mới nếu chưa sẵn sàng 100% đất sạch sẽ không đủ điều kiện thực hiện dự án. Ngoài ra, trong dự án bị vướng 8-9 ha đất kênh rạch xen cài, bị gọi là đất công.

Quốc Cường Gia Lai còn có một dự án khác tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè, TP.HCM. Dự án này gắn liền với vụ án Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận) bán đất công với giá rẻ.

Theo kết luận điều tra, tháng 11/2000, Công ty Tân Thuận 100% vốn Văn phòng Thành ủy TP.HCM được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển tại huyện Nhà Bè và được Văn phòng Thành ủy chấp thuận chủ trương đầu tư. Tổng diện tích dự án gần 51 ha nhưng đến hết năm 2013, Công ty Tân Thuận mới đền bù được 32,4 ha.

Tháng 8/2016, Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư hoặc xin nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển.

Tháng 6/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng hơn 32ha đất Phước Kiển cho Quốc Cường Gia Lai với giá 1,29 triệu đồng/m2 và đã nhận của Quốc Cường Gia Lai 374 tỷ đồng và 23 tỷ đồng tiền thuế.

Tháng 12/2017, Văn phòng Thành ủy TP.HCM đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường đánh giá lại giá trị khu đất. Theo Sở, trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất thì đơn giá bình quân hơn 1,7 triệu đồng/m2, tổng giá trị khu đất là hơn 574 tỷ đồng.

Cuối năm 2017, Thường trực Thành ủy chỉ đạo tạm dừng việc chuyển nhượng khu đất cho Quốc Cường Gia Lai, không đồng ý bán chỉ định. Hợp đồng chuyển nhượng sau đó đã bị hủy bỏ vào đầu năm 2018. Công ty Tân Thuận đã trả lại cho Quốc Cường Gia Lai số tiền trên cùng tiền lãi, gây thiệt hại cho Nhà nước 167,8 tỷ đồng.

Tháng 4 vừa qua, hội đồng xét xử Toà án Nhân dân Cấp cao tại TP.HCM tuyên án dự án này, tuyên trả gần 17 tỷ đồng cho Quốc Cường Gia Lai. Doanh nghiệp cũng đã công bố nhận được quyết định thi hành án của Cục thi hành án dân sự TP.HCM về việc hoàn trả số tiền này vào cuối tháng 5.

CỔ PHIẾU QCG BỊ BÁN THÁO MẠNH

Những thông tin bất lợi về Tổng giám đốc Nguyễn Thị Như Loan đã tác động xấu đến cổ phiếu QCG. Trong phiên sáng nay (19/7) ngay khi mở cửa đã giảm giá và sau khoảng thời điểm 10h thì bị bán rất mạnh. Cuối cùng, cổ phiếu QCG đóng cửa phiên giảm kịch sàn xuống còn 9.070 đồng/cổ phiếu và hôm nay là phiên thứ 2 trong tuần mã này giảm sàn.

Thực tế, đà giảm của cổ phiếu QCG bắt đầu từ đầu tháng 7 đến nay, sau khi bà Loan không xuất hiện tại Đại hội đồng cổ đông thường niên diễn ra ngày 30/6. Đại diện phía doanh nghiệp cho biết sức khỏe của bà Nguyễn Thị Như Loan không tốt nên không thể tham dự. Sự việc bất khả kháng này khiến đại hội của Quốc Cường Gia Lai không diễn ra như kế hoạch và phải chuyển sang một ngày khác theo quy định.

Theo báo cáo thường niên của doanh nghiệp này, bà Nguyễn Thị Như Loan sở hữu hơn 101,9 triệu cổ phần QCG, chiếm 37,05% vốn điều lệ doanh nghiệp này. Tính kể từ ngày 30/6 đến hôm nay, cổ phiếu QCG đã giảm hơn 33% thị giá, tương ứng vốn hóa đã "bốc hơi" hơn 1.200 tỷ đồng.

Theo tài liệu cung cấp trước đại hội, Hội đồng quản trị Quốc Cường Gia Lai dự kiến trình cổ đông thông qua mục tiêu kinh doanh năm 2024 với doanh thu thuần và lợi nhuận trước thuế lần lượt đạt 1.300 tỷ đồng và 100 tỷ đồng, không thực hiện chia cổ tức.