Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, đến thời điểm này, các cơ quan đã điều hành tốt hơn, cơ bản đáp ứng tốt nhu cầu điện, nhất là vượt qua được thử thách trong tháng 4 nóng nhất trong lịch sử vừa qua. Tuy nhiên, phải nỗ lực hơn nữa, tuyệt đối không chủ quan, lơ là, dự báo sát tình hình, chuẩn bị phương án cao nhất, sẵn sàng với khả năng xấu nhất có thể xảy ra để bảo đảm cung ứng điện.
Chủ động trong chuẩn bị cung ứng nhiên liệu cho sản xuất điện
Báo cáo tại cuộc họp sáng 23/5 do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì về việc triển khai dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối, các phương án bảo đảm cung ứng điện trong thời kỳ cao điểm năm 2024, 2025 và các năm tiếp theo cho thấy, 5 tháng đầu năm 2024, trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao, diễn biến thủy văn không thuận lợi, để tiết kiệm tối đa nước hồ thủy điện, nguồn nhiệt điện, đặc biệt là nhiệt điện than khu vực miền Bắc đã được huy động cao.
Kết hợp giải pháp tăng cường truyền tải điện từ miền Nam, miền Trung hỗ trợ cho miền Bắc, cung ứng điện toàn hệ thống trong các tháng đầu năm 2024 đã được thực hiện tốt, đảm bảo đủ nhu cầu điện cho sản xuất và sinh hoạt của cả nước.
Sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn quốc 5 tháng ước đạt 124,2 tỷ kWh, tăng 12,1% so với cùng kỳ 2023. Điện thương phẩm 5 tháng ước đạt 110,24 tỷ kWh, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Đặc biệt, cuối tháng 4 vừa qua, thời tiết nắng nóng gay gắt kéo dài diễn ra ở cả 3 miền đã làm tiêu thụ điện tăng cao kỷ lục, công suất cực đại toàn quốc đã lên tới 47.670 MW (ngày 27/4), tăng 13,2% so với cùng kỳ năm 2023, sản lượng điện ngày lớn nhất đạt 993 triệu kWh (ngày 26/4).
Thời gian tới, theo Bộ Công Thương, hệ thống điện quốc gia về cơ bản sẽ đáp ứng đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu của nhân dân trong hầu hết thời gian trong năm 2024.
Cơ sở của điều này là việc chủ động trong chuẩn bị cung ứng nhiên liệu cho sản xuất điện. Tổng lượng nước hiện có trong các hồ thủy điện quy đổi ra sản lượng điện là khoảng 11,3 tỷ kWh, đây là nguồn dự phòng về điện năng cho thời gian cao điểm sắp tới.
Về cân bằng công suất, miền Trung và miền Nam đáp ứng được cân bằng công suất. Tuy nhiên, miền Bắc tiềm ẩn rủi ro thiếu hụt công suất đỉnh, đặc biệt trong các tháng nắng nóng cao điểm (tháng 6 đến tháng 8) trong trường hợp các yếu tố bất lợi xuất hiện đồng thời.
Tuyệt đối không chủ quan, lơ là
Liên quan đến vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, tốc độ tăng trưởng kinh tế, phục hồi sản xuất kinh doanh trong quý I và tháng 4, 5 năm 2024 với chuyển biến tích cực của nhiều ngành nghề, lĩnh vực, địa phương kéo theo nhu cầu điện năng tăng cao. Theo dự báo, nhu cầu điện cả năm tăng khoảng 9%, nhưng mấy tháng vừa qua đã tăng 13%, nhu cầu điện miền Bắc lúc cao điểm tăng tới 17% so cùng kỳ.
Đến thời điểm này, nhờ rút kinh nghiệm của năm 2023, các cơ quan đã điều hành tốt hơn, cơ bản đáp ứng tốt nhu cầu điện, nhất là vượt qua được thử thách trong tháng 4 nóng nhất trong lịch sử vừa qua.
Tuy nhiên, Thủ tướng nhấn mạnh, phải nỗ lực hơn nữa, tuyệt đối không chủ quan, lơ là, dự báo sát tình hình, chuẩn bị phương án cao nhất, sẵn sàng với khả năng xấu nhất có thể xảy ra để bảo đảm cung ứng điện cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng thời gian tới, đặc biệt là trong tháng 6/2024 khi dự kiến cuối tháng 6 đường dây 500kV mạch 3 mới hoàn thành.
Thủ tướng chỉ rõ các nhiệm vụ cụ thể liên quan nguồn điện, tải điện, sử dụng điện, phân phối điện, sử dụng điện, giá điện; giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo các cơ quan thực hiện các công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
Theo đó, Thủ tướng yêu cầu đa dạng hóa các nguồn điện, kể cả nhập khẩu, nhưng tận dụng tối đa khả năng trong nước; điều phối thật tốt, phù hợp, hiệu quả các nguồn, gồm nhiệt điện, thủy điện, điện mặt trời, điện gió, điện sinh khối… các nhà máy điện phải tính toán thời điểm bảo dưỡng, bảo trì thích hợp, không dừng hoạt động cùng lúc các nhà máy.
Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng công ty Đông Bắc khai thác, đáp ứng tối đa nhu cầu than, hạn chế tối đa nhập khẩu than, về việc này phải tính lợi ích tổng thể chứ không vì lợi ích cục bộ; các cơ quan chức năng làm tốt việc phòng chống, ngăn chặn, đẩy lùi khai thác lậu, buôn lậu than.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các cơ quan, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cân nhắc, tính toán, vận hành phù hợp, hiệu quả nhất các hồ chứa thủy điện, bảo đảm uyển chuyển, linh hoạt, không "giật cục", nếu tình hình thuỷ văn thuận lợi thì tranh thủ khai thác tối đa nguồn thuỷ điện, tránh lãng phí.
Về tải điện, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương hoàn thành các đường dây đang xây dựng, trong đó có đường dây 500kV mạch 3 và có cơ chế, chính sách huy động nguồn lực xã hội, khuyến khích đầu tư vào truyền tải điện với tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ" giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp.
Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thành, trình ban hành các nghị định liên quan mua bán điện trực tiếp; khuyến khích điện mặt trời áp mái tự sản, tự tiêu; cơ chế phát triển các dự án điện sử dụng khí thiên nhiên và LNG trên cơ sở lắng nghe ý kiến các bên liên quan để chính sách đi vào cuộc sống, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, không phát sinh các vấn đề phức tạp.
Thủ tướng cũng lưu ý phân phối điện phù hợp, hiệu quả, cân đối giữa các vùng miền; thực hiện nghiêm Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường tiết kiệm điện, làm tốt công tác truyền thông về sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả; giá điện cần phù hợp khả năng chi trả của người dân, doanh nghiệp, khả năng của nền kinh tế và khuyến khích đầu tư vào những lĩnh vực cần ưu tiên, huy động nguồn lực xã hội.
Thủ tướng cho ý kiến cụ thể về các đề xuất, kiến nghị tại cuộc làm việc, giao các cơ quan xử lý khẩn trương, kịp thời.
Nhân dịp này, Thủ tướng cũng yêu cầu EVN, Bộ Công Thương tiếp tục kịp thời công bố thông tin chính thống, chính xác, bác bỏ các thông tin không chính xác về cung ứng điện để người dân, doanh nghiệp yên tâm, như vừa qua đã khẳng định thông tin kêu gọi một số doanh nghiệp ở phía Bắc tự nguyện giảm 30% mức sử dụng điện là không chính xác.
Trước đó, ngày 22/5/2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã có Công điện số 3427/CĐ-BCT gửi Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh; Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp; Chủ tịch HĐTV, Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) về việc tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo.
Để tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm cung ứng đủ điện trong mọi tình huống, Bộ trưởng Bộ Công Thương đề nghị Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo và yêu cầu Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc EVN thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nội dung sau:
1. Tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu và tập thể lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp được giao tại các Nghị quyết của Chính phủ, các Chỉ thị, Công điện, văn bản chỉ đạo điều hành của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm cung ứng điện đầy đủ, liên tục, an toàn trong mọi tình huống, nhất là thời gian cao điểm năm 2024 và các năm tiếp theo để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và sinh hoạt của người dân.
2. Chủ động thực hiện đồng bộ các giải pháp sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 08/6/2023 về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2023 - 2025 và các năm tiếp theo; hướng dẫn, khuyến khích sáng tạo trong thực hiện công tác tiết kiệm điện đạt hiệu quả cao nhất; không được điều tiết, cắt giảm phụ tải, trừ trường hợp khẩn cấp trong vận hành.
3. Tăng cường công tác truyền thông, tạo sự đồng thuận của xã hội và cộng đồng doanh nghiệp trong việc cùng chung tay thực hiện các hoạt động sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả.
Bộ Công Thương cũng đề nghị Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cùng phối hợp chỉ đạo EVN triển khai thực hiện tốt các nội dung nêu trên.